Amazon.com дээрээс захиалга хийх зөвлөлгөө

Хэрхэн мэдээллийн технологийн ном сонгох зөвлөлгөө бичсэн чинь нэгэн уншигч маань хэрхэн Amazon.com дээрээс худалдаа хийдэг талаараа зөвлөлгөө өгөхийг хүссэн байсан өөрийн туршлагаас хуваалцахаар шийдлээ. Гадны улсуудаар явах боломж гарвал миний хийдэг ажил бол номын дэлгүүр хэсч мэргэжлийн ном худалдаж авах. Хоол авч идэхгүй өлсөн байж л ном худалдаж авдаг юм. Тэгээд үүнээсээ болоод муу зан сурсан нь цаасан ном унших, тэр тусмаа чанартай, багагүй үнэтэй хэвлэлүүдийг унших дуртай болсон. Он гарснаас хойш хэрхэн интернэтээр ном захиалж унших талаар бага сага судалгаа хийсний үндсэн дээр тодорхой дүгнэлтэнд хүрч, туршлага суугаад байна.

Хэдэн хүнээс асуусан чинь шууд Amazon.com-р хүргэлтийг нь хийлгэчихэж болдог гэхдээ сар орчим хүлээдэг, бас хааяа илүү уддаг бас алга болох тохиолдол гардаг гэлээ. Арай гэж хэдэн төгрөг олчихоод түүнийгээ алдахыг хүсэх хэн байх вэ дээ. Би өөрөө их яаруу хүн болохоор сар орчим хүлээнэ гэхээр нэг л болдоггүй. Сүүлийн сонголтондоо энэ аргыг үлдээлээ. Ахиад жоохон судалж үзсэн чинь Америкаас наашаа карго үйлчилгээ үзүүлдэг газрууд нэлээн олон байдаг бололтой. Өмнө нь найз маань үйлчлүүлж байсан гээд ari_cargo@hotmail.com хаягийг өгөхөөр нь харилцаж үзсэн чинь кг нь 8$ (одоо 9 болсон) гэхээр нь их боломжийн санагдлаа. Бас наашаа ирэх хугацаа нь 7 хоног (хувийн туршлагаас үүнээс хэтэрч байсангүй). Хамгийн гол нь Amazon.com нь АНУ дотроо хугацаа нь урт боловч үнэгүй хүргэлтийг санал болгодог бас найдвартай байдаг юм шиг санагдсан. Үнэгүй хүргэлт хийлгэхэд 10 хоног орчим хүлээнэ, дараа нь 7 хоног. Нийтдээ 20 хүрэхгүй хоног хүлээгээд ямар нэг алдагдалгүй бараагаа хүлээгээд авчихна. Үнийн хувьд сүртэй ялгаа байхгүй, арай хямд юм шиг санагдсан. Уншигч та ч мөн адил өөрийн туршлагаас хуваалцаач.

Линуксын сургалт өндөрлөлөө

Даваа гарагаас эхэлсэн линуксын анхан шатны сургалт маань дөнгөж сая дууслаа. Өдөр бүр цаг хагасын хугацаанд үргэлжилсэн энэхүү сургалтаараа линукс сонирхогчдод хэрхэн суулгах, файлын систем, файлын эрх, бүрхүүлийн үндэс, хэрхэн тусламж авах гээд анхан шатны мэдлэгийг олгож, цаашид өөрийгөө хөгжүүлэх боломжийг нээж өгөхийг зорьсон юм. Зорилгодоо ч хүрсэн гэж хувьдаа дүгнэж байна, гэвч суралцагчид маань өөрийн үзэл бодлыг хуваалцана бизээ. Мөн энэ сургалтаараа линукс сонирхогчдод маань яг ямар бэрхшээлүүд тулгардаг талаар тодорхой мэдээллийг олж авахыг хүссэн юм.

Сургалт маань LiMNux бүлгэмийн гишүүдэд зориулагдан авагдсан байгаа. Дараагийнх нь намар зохиогдох ба зөвхөн оюутнуудад чиглэх болов уу. Бид LiMNux бүлгэмээ хэрхэн хөгжүүлэх, хэрхэн линуксын хэрэглээг нэмэгдүүлэх талаар хэлэлцүүлэг эхлүүлсэн байгаа, уншигч та өөрийн үзэл бодол, саналыг нэмэрлэнэ гэдэгт итгэж байна. Төгсөв.

Линуксын сургалт үргэлжилсээр ...

Монголын линукс хэрэглэгчдийн бүлгэмийн гишүүд, линукс сонирхогчдод зориулсан анхан шатны сургалтыг өмнө зарласны дагуу явагдаж байна. Өчигдөр бид бүхэн оюуны өмч, түүнийг хамгаалах патент болон зохиогчийн эрх, лицензийн талаар товч үзээд ямар програм хангамжийг "нээлттэй эхийн" гэж нэрлэдгийг үзсэн байгаа. Тарахын өмнө Ubuntu-г бүрэн хэмжээгээр суулгаж, ашиглаж үзсэн. Харин өнөөдрийн хичээл дээр нээлттэй эхийн програм хангамж хэрхэн хөгждөг, тархац болон хөгжүүлэгчдийн оролцоо, багц болон түүнийг хэрхэн суулгах талаар үзэж, сүүлд нь shell буюу бүрхүүлийн үндсэн үүрэг, давуу талуудыг үзсэнээр дуусав. Үүний хажуугаар сонсогчдынхоо сонирхосон асуултанд хариулах явцдаа 32 болон 64 битийн ялгаа, давуу талуудын ярилцсан.

Линукс сонирхогчдыг дэмжих зорилгоор энэхүү сургалтыг туршилтын журмаар 2007 оны 12-р сарын 8-ны өдрөөс цөөхөн хоногийн хугацаатайгаар явуулсан. Энэ удаад өмнөх алдаагаа давтахгүйн үүднээс ажлын бус цагаар өдөр бүр бага цагаар хичээллэж байна. Бас өмнөх туршлага дээрээ үндэслэн заах арга барил болон сэдвийн сонголт, дараалал, агуулгад ч бага сага өөрчлөлтүүд оруулж үзлээ. Өөрчлөлтүүд маань хэрхэн нөлөөлөхийг дүгнэхэд арай эрт байна. Гэхдээ өнөөдрийн байдлаар 10 хүн оролцож, манай ажлын өрөө маань ч дүүрч, сандал ч хүрэлцэхгүй боллоо. Ахиж хүн нэмж авахгүй л болов уу. Монголын нээлттэй эхийг дэмжигч, линукс хэрэглэгчдийн тоо олон болох болтугай. Сургалт үргэлжилсээр ...

Хайрт найзууддаа төрсөн өдрийн мэнд :)

Хайрт найзууддаа төрсөн өдрийн мэнд хүргэе. Нэг нь халаалт хийж нөгөөх нь төрсөн өдрөө тэмдэглэдэг байсан өдрүүдийг эргэн санахад сайхан байна шүү. Тэр үед сайхан байж дээ. Гэхдээ тэр өдрүүд тун удахгүй эргэн ирнэ гэдэгт бат итгэж байна. Та хоёр шүү ...

Би ганц сарын настай

"Танд ганц л сар амьдрах хугацаа байна" гэж танд эмч хэлбэл та яах вэ гэдэг асуултыг өнөөдрийн сургалтан дээр багш маань асуулаа. Хэн ч өнөөдөр маргаашгүй үхнэ гэж боддоггүй, гэвч үхэл бол гарцаагүй зүйл. Энэ асуултанд хариулахыг, юу хийх талаараа сайн бодохыг багш маань хүссэн болохоор бид бүгд л өөр өөрийн хийх зүйлсийг нухацтай бодсон байх. Хэдийгээр багш бүгдэнгээс нь асуугаагүй ч би өөрийн саналаар өөрийн юу хийх талаар сэтгэгдлээ бусадтай хуваалцсан юм.

Надад ганц сар амьдрах хугацаа үлдсэн. Том зүйл төлөвлөж, том юм хийх талаар бодох ч хэрэг байхгүй. Нэг сар гэдэг бол маш богино хугацаа. Гэхдээ би өөрийн олж авсан мэдлэг, чадвар, туршлагаасаа аль болох олон хүнтэй хуваалцаж, түгээж, зааж өгөхийг хичээнэ. Яагаад гэвэл ... Гэхдээ хүн хүсвэл юуг ч хийж болох байх. Хэн ч ойрын хугацаанд үхнэ гэж бодоггүйн адилаар би үргэлж амьдрах мэт сэтгэж, ихийг мөрөөдөж, ихийг төлөвлөж, ихийг хийж чадна гэдэгт итгэдэг. Үүндээ өөрийгөө бэлтгэж ихийг уншиж, ихийг сэтгэж, өөрийгөө төлөвшүүлдэг гэж боддог. Хувьдаа энэ бүх олж авсан мэдлэг, чадвар, туршлага маань надтай хамт ингээд үгүй болоосой гэж хүсэхгүй байна. Харин та юу хийх вэ?

Firefox 3-ын таталт бараг 10 сая хүрч байна

Firefox-ын 3-р хувилбар хоёрхон хоногийн өмнө эцэслэн гарч хэрэглэгч бидний гар дээр ирсэн. Хэн дуртай нь http://www.spreadfirefox.com/en-US/worldrecord хаягаас татаж авах боломжтой ба хэдхэн минутын өмнөх байдлаар 9757905 хүн татаж авсан байна. Үүнд монголчууд бид багагүй хувь нэмэр оруулж 897 удаа татаж авсан байх юм. Гэхдээ үргэлжилсээр ... Бас энд линукс тархацуудаар дамжин хэрэглэгчдэд хүрч байгаа тоо ороогүй гэдгийг тэмдэглэмээр байна. Энэ бол нээлттэй эхийн програм хангамжийн хувьд маш том амжилт, бас програм хангамжийн түүхэнд ийм богино хугацаанд ийм олон хэрэглэгчдэд хүрнэ гэдэг бол гайхамшиг.

Firefox 3-г сонгоцгооё

Интернэт хэрэглэгч хэн бүхний мэдэх Firefox-ын 3-р хувилбар ирэх мягмар гарагт буюу 17-ны өдөр эцэслэн гарч та бүхний гар дээр очих гэж байна. Firefox нь бусад вэб үзэгч програмуудыг бодвол хурдан, найдвартай мөн таны мэдээллийн аюулгүй байдлыг илүү сайн хамгаалж өгснөөрөө илүү давуу талтай юм. Шинээр гарах гэж буй 3-р хувилбар өмнөх хувилбарын давуу талуудыг хадгалан үлдэж, илүү баталгаажуулснаас гадна таныг интернэтээр хийх аялалыг тань илүү хялбар, тааламжтай болгох шинэ шинэ боломжуудыг нээж байна. Би хувьдаа нэлээн дээрээс туршилтын хувилбарыг ашиглаж байгаа ба аюулгүй байдлын хамгаалалтыг сайжруулж, илүү хурдан, илүү хялбар болсон гэдгийг баттай хэлмээр байна. Танд таалагдана. Хэрэв та Firefox-ын үнэнч хэрэглэгч бол эсвэл та хэрэглэхээр шийдсэн бол http://www.spreadfirefox.com/en-US/worldrecord/ хаягаар орж дэмжиж буйгаа илэрхийлээрэй. Мөн Монгол Улсынхаа газрын зургийг илүү тодоор дүрслэгдэхэд хувь нэмрээ оруулаарай.

Христийн талаар миний бодол

Ажлынхаа хажуугийн өрөөнд хэсэг дуг хийчихээд босч ирээд сууж байтал хүүхдүүд дуулж байна. Тэд баяр хөөртэй, жаргалтай байгаа бололтой, тэд чин сэтгэлээсээ дуу хоолойгоо нэгтгэн дуулж байна. Ихэд гайхан сайн чагнавал ямар нэг есүсийн цуглаан болж буй бололтой. Би өөрөө ямар нэг шашинд итгэдэггүй, шүтдэггүй болохоор ямар зүйл нь ингэж хүмүүсийг баяр хөөрөөр дүүргэж, дуулахад хүргэдэг байна гэсэн асуулт толгойд минь эргэлдэж, сониуч зан минь хөдлөөд доош буулаа. Мэдээллийн Технологийн Үндэсний Паркын хурлын танхим 400 хүний багтаамжтай гэхэд дүүрчихсэн харагдана. Энэ ирэгсдийн дийлэнх нь 12-с 18 насныхан буюу бидний шинэ үе, ирээдүйн монголын эзэд. Тэднийг ингэж бөөнөөр нь нэгтгэж, энд цуглуулсан зүйл нь "есүс", тэд бүгд үнэн сэтгэлээсээ дуулж, бүжиглэж, залбирч байлаа. Есүст итгэгчид ийм байдаг, цуглаан нь ингэж болдог гэдгийг анх удаагаа харж буй нь энэ. Би өмнө нь хэзээ ч ийм юм харж байгаагүй.

Бага байхад чихэр боов, зарим нэг амттан авах гэж хааяа нэг христийн цуглаанд очдог байлаа. Тэр үед хурал нь хурдан дуусаад амттай зүйлсээ тараагаасай, хурдхан идэх юмсан гэж бодоод тэсэн ядан суудаг байж билээ. Хурал дуусаад чихэр боовоо идчихээд гадаа тоглох эсвэл өөр зугаатай юм олж хийхээр явна. Гэрт чихэр байхгүй эсвэл аав ээж маань чихэр авч өгөх боломжгүйдээ бус зүгээр л хүүхэд болохоор ингэдэг байсан байх. Нэх удалгүй ахиж очихоо больсон юмдаг. Одоо бол шүтлэггүй, гэхдээ бурханы шашинд илүү итгэдэг. Харин есүсийн хувьд бол "харшил"-тай. Дотны найзуудын маань "харшил" бас үүнд нөлөөлсөн байх. Шашин байхгүй биш байх ёстой, гэхдээ тодорхой хэмжээнд байх ёстой гэж үздэг. Бас хувь хүний шүтлэгтэй байх эрхийг хүндэтгэдэг.

Хүнд анхнаасаа л итгэл байсан. Олон хүний ямар нэг зүйлд итгэх итгэл нийлэхээрээ, нэгдэхээрээ шашин гэж зүйлийг үүсгэсэн болов уу. Мэдээж шашныг ширийн этгэл, мухар сүсгээс ялгах олон шинж байгаач бүгд хүний итгэл үнэмшил дээр үндэслэдэг. Гэвч ямар нэг зүйлд итгэл дундаас хамгийн чухал нь өөрөө өөртөө итгэх итгэл байх. Хүн өөрөө өөртөө итгэлгүйгээр, өөрийгөө дайчлалгүйгээр юуг бүтээж чадахгүй, юуг ч хийж чадахгүй. Ер нь амьгүй бие болно. Миний олж авсан багахан мэдээллээр бурханы шашны хүнд өөрт нь чиглэсэн , хувь хүнийг төлөвшүүлэх зүйлсийг номлодог. Харин Христийн шашин нь бидний амьдралыг өөр хэн нэгэн бүтээсэн, тэр нь захирч байдаг, түүнд итгэж, шүтэж явбал амьдрал өөрөө сайжрана гэж номлодог юм болов уу гэж бодсон. Миний амьдралыг надаас бус өөр хэн нэгнээс илүү хараат болгож буй болохоор би "харшил"-тай байдаг юм болов уу. Би өөрөө өөрийнхөө амьдралыг удирдаж, миний хүрээлэл миний амьдралд тодорхой нөлөө үзүүлдэг гэдэгт итгэдгээс хаа нэгтээ байх тэр "бурхан" гээч зүйл миний амьдралд надаас илүү нөлөөлж, миний амьдралыг удирдаж байдаг гэдэгтэй магад хэзээ ч санал нийлэхгүй. Гэтэл тэр хүүхдүүд есүсд итгэж, тэр тэдний амьдралыг жолооддог гэдэгт итгэж түүнд чин сэтгэлээсээ итгэж, түүнд зориулж дуулж, бүжиглэж бас түүнд залбирч байна. Магадгүй тэд анх над шиг л чихэр боовонд татагдаж орсон байх. Гэхдээ тэдний амьдралд өөрсдөөс нь илүү нөлөө үзүүлж, өөрсдөөс нь илүү удирдаж, өөрөөс нь илүү амьдралд хариуцлага хүлээх зүйл байхгүй гэдгийг хэлээд өгөх хүн байхгүй юм байх даа. Өнөөдөр хэнд ч үл анзаарагдам энэ давалгаа ирээдүйн хуй салхийг үүсгэх вий гэхээс эмээж байна. Өөрт биш өөр хэн нэгэнт итгэх итгэл ирээдүйн Монголын эздийг үгүй хийх вий гэхээс айж байна.

Нэр дэвшигчдэд бичих ил захидал

Сайн байцгаана уу. Миний нэрийг Сүхбаатарын Дөлмандах гэдэг. Энэ жил би 24 нас хүрнэ. Энэ жил би хоёрдахь удаагаа УИХ-ын сонгуульд саналаа өгөх гэж байна. Өмнөх 2004 оны сонгуулиар би МАХН-д саналаа өгч байсан. Тэр үед би өөртөө надад юу хэрэгтэй, амьдралаа хэрхэн зохиох, нийгмээсээ ялангуяа бодлого тодорхойлогчдоос юу хүсч байгаа талаар тийм ч сайн ойлголтгүй явж зурагтаар хэн сайхан юм ярьж, хэн илүү сайн хүн шиг санагдсан хүнд саналаа өгч байсан. Бас их завтай бөгөөд сонгуулийн талаар бараг бүх мэдээ мэдээлэл, ярилцлага, сурталчилгааг үзэж, хэн илүү сайн хүн бэ гэдгийг тодорхойлохыг оролдож байлаа. Харин өнөөдөр бүх юм арай өөр. Миний үзэл бодол ерөнхийдөө төлөвшиж, амьдралаас юу хүсч байгаагаа зах зухаас нь ойлгож эхэлж байна. Өнөөдөр би тэднээс юу хүсэхээ ер нь мэдэж байна.

Бид 18 жилийн өмнө ардчлалыг сонгож, эргэж буцалтгүйгээр түүнд итгэсэн. Ардчилсан нийгэм нь бидэнд хувь хүний эрх, эрх чөлөө, сонголтыг нээж өгснөөс гадна өөрөө өөрийнхөө амьдралд эзэн болж, өөрөө өөрийнхөө амьдралд хариуцлага хүлээхийг даалгасан. Энэ нийгэмд би "ардчилсан улс" гэж хязгааргүй эрх эдлэх бус бусдын эрхээр миний эрх хязгаарлагдаж, хэн нэгний эсвэл төр засгийн гарыг харж бус өөрийн хүчин чармайлт, хөдөлмөрөөр өөрийн амьдралыг тэтгэх ёстой гэдэгт би итгэдэг. Бас заавал ардчилсан хүчнийг сонгосон сонгоогүй ардчлал хумигдаж, харгис бурангуй нийгэм рүү хэлбийхгүй гэдэгт итгэдэг. Хүмүүс энэхүү олдсон ардчлалыг хамгаална гэдэгт бат итгэдэг. Хэний ч билээ хэлснээр ардчлалаас өөр илүү сайн сонголт одоогоор бидэнд байхгүй. Ардчилалаас би лав ухрахгүй.

Өнгөрсөн оны эхээр би мэдээллийн технологийн чиглэлээр өөрийн бизнесийг эхлүүлсэн, одоо давгүй явж байна. Үүнээс өмнө өөр нэг мэдээллийн технологийн компанид ажиллаж байсан. Ажил хийсэн энэ бүх хугацаанд хүн өөрөө хөдөлмөрлөж, хөлсөө урсган байж олсон бүхэн үнэ цэнэтэй байдаг харин хэн нэгнээс зүгээр авсан юм үнэ цэнэгүй байдаг гэдгийг яс махандаа шингэтэл ойлгосон. Өөрөө хөдөлмөрлөж олсон 1000 төгрөг, аав ээжээс авсан 1000 төгрөг тооны хувьд ижил боловч чанарын хувьд газар тэнгэр шиг. Үнэгүй юм үнэгүй л байдаг. Иймийн учир би зүгээр хүн болж төрснийхөө төлөө, Монгол Улсынхаа иргэний хувьд зүгээр суугаад мөнгө авмааргүй байна. Ямар нэртэй байх нь хамаагүй зүгээр орж ирсэн мөнгө зүгээр л урсаад гарчихна. Аягүй бол нөгөөхийг нь амьдралдаа хэрэгтэй зүйлд биш найзуудтайгаа наргиж цэнгэх, цагаа дэмий үрэх, амьдралаа уруу татахад ихэнхийг нь зарцуулах биз. Ухаангүй, тэнэг эсвэл амьдралдаа арчаагүйдээ ингэж байгаа юм биш хүний мөн чанар, аливаа юмны үнэ цэнэ л энэ гэж хувьдаа ойлгож байна. Ингэж мөнгө тараах нь нийгмийг өөд татахаасаа илүү хүн чанарыг доройтуулж, хүнийг өөрийг нь ялзалж, муутгаж, залхуу болгохоос гадна төгрөгийг үнэгүйтүүлж, инфляцийг нэмэгдүүлэх гээд уршиг илүү байх болов уу гэж эмээнэ. Тэгж л их мөнгө байгаад эсвэл үүсэх гээд байгаа юм бол түүнийгээ ашиглаад далд хэлбэрээр иргэдийнхээ амьдралыг дэмжихэд зарцуулбал ямар вэ. Яагаад маш бага хүүтэй зээл олгож болохгүй гэж, хүүгийнхээ алдагдлыг тэр зүгээр тараах гэж байгаа мөнгөнөөсөө нөхнө биз. Зээлийг зүгээр авахгүй харин амьдралаа сайжруулах, тэтгэх гэж авдаг дараа нь эргэж төлөх ёстой болохоор хүнд илүү үнэ цэнэтэй. Эсвэл боловсрол, хүн амын өсөлтийг дэмжиж далд хэлбэрээр олговол тээ. Сургалтын материаллаг баазыг сайжруулах, төлбөрийг бууруулах бүр сайн сурагч, оюутнуудад тэтгэлэг олгох гэх мэтчилэн. Гэвч төр иргэн бүрээ биш тодорхой хэсгийг илүү тэтгэх, дэмжих ёстой гэдгийгхүлээн зөвшөөрнө.

Энэ мэт мөнгө хуваарилахаас гадна хийх ажил олон байна. Хууль эрх зүйн орчныг илүү ойлгомжтой, ил тод болгох хэрэгтэй байна. Иргэн бүрийнхээ эрх, эрх чөлөөг илүү хамгаалсан хуулиудыг гаргаж, бизнес, хөдөлмөр эрхлэлтийг дэмжмээр байна. Өнгөрсөн эсвэл өнөөдөртөө нийцсэн биш харин ирээдүйн хөгжлийг илүү дэмжсэн хуулиудыг илүү үйлдвэрлэх хэрэгтэй юм шиг. Төрийн албаны нүсэр байдал, хүнд суртлыг багасгах талаар илүү амлалт өгмөөр байна. Ийм болохоор би хувьдаа төрийн байгууллагуудаар орох дургүй, бараг л харшилтай. Юу амлах нь чухал биш, хамгийн гол нь хий соосон яриа биш бүтээл, жинхэнэ ажил хэрэг болгох л чухал.

Та бүхнийг юу хийх, амлалтандаа хүрч чадах эсэхийг харах, туршихын тулд амьдралынхаа багагүй хугацаа болох 4 жилийг зарцуулмааргүй байна, гэвч надад сонголт байхгүй. Дараагийн туршилтаныг эхлүүлэхэд би 28 хүрсэн, магад бүр гэр бүлтэй болсон илүү хариуцлагатай амьдралаар амьдарч байна байх. Тэр үед та бүхний хоосон яриа, алдаатай бодлогоос амьдал өнөөдрийнхөөс сайжраагүй эсвэл бүр дордсон байх вий гэдгээс айж байна. Улс төрчдийг бидний өмнөөс ажиллаж, бидний амьдралыг бидний өмнөөс шийдэж, биднийг амьдралыг зүгээр тэтгээсэй гэж хүсэхгүй байна. Энэ нь жинхэнэ ардчлалаас ухарсан хэрэг болох биз. Үүний оронд залуус бид өөрсдөө шийдэж, өөрөө хийж, өөрөө бүтээмээр байна. Эцэст нь залуус бидэнд хийж бүтээх боломж олгооч, биднийг дэмжээд өгөөч. Бид хиймээр байна, бүтээмээр байна. Боломжийг нь гаргаад дэмжээд өгвөл залуус бид хэнээс ч гуйлгүйгээр амьралаа аваад явчихаж чадна гэдэгт би итгэдэг. Энийг л та бүхэнд хэлэх гэсэн юм.

Цахилгааны саатал ....

Сүүлийн хэд хоног цахилгааны саатал элбэг тохиолдох боллоо. Юунаас болоод яагаад байгааг үнэндээ мэдэх юм алга, гэхдээ л бидний хэдэн мэдээллийн технологийнхон хамгийн ихээр өртөж, үр нөлөөг нь амсаж байх шиг. Ажил дээр өглөөнөөс орой ажил тарах хүртэл тог байхгүй гэсэн анхааруулга олж уншлаа. Хүмүүсийн яриагаар яг цагтаа тасалсан боловч бүр хойно хэдэн цагийн дараа тог ирж байх юм. Иймэрхүү байдлаар хот даяар хэсэгчлэн цахилгаан хязгаарлалт хийсэн гэсэн. Хамгийн хөгийн нь энэ өдрүүдэд интернэт маань мөн ч тогтворгүй байсан нь бүр ч дургүй хүрмээр. Жишээ нь, бараг бүх интернэтийн үйлчилгээ үзүүлэгч компаниудад цахилгаан үүсгүүр байхгүйгээс тог баригчийн цэнэг дуусмагц хамаг дэд бүтэц унаад, тогтой ч интернэт болон гадаад холбоо байхгүй болсон нь харамсалтай. Заримдаа төв дээр нь тогтой ч шугам дамжиж буй зарим газаз нь тог тасарснаас замдаа байхгүй. Бүр ч эмгэнэлтэй нь 202.131.0.10 гээд хаа сайгүй ашиглагддаг домэйн сервер маань эхний шалтгааны улмаас ажилгүй болсон нь .mn домэйнуудыг ажилгүй болгосон нь эмгэнэлтэй.

Саяхан нэг найзтайгаа Хятадын зүгээс АНУ, Энэтхэг болон бусад хөгжилтэй, хөгжиж буй орнуудад хийж буй цахим халдлагуудын талаар ярилцаж байтал Монголд онлайнаар хийгддэг ажил гэж бараг байдаггүй бололтой. Миний бодлоор хамгийн онлайн байж болох банкны гүйлгээ маань тодорхой хугацааны дараагаар нэгтгэгддэг гэсэн. Тог болон сүлжээ тасарч л байдаг, ихэнх хүмүүсийн амьдралд төдийлөн нөлөө үзүүлдэггүй бололтой. Ингээд бодоход миний өмнө бичиж байсан шиг мэдээллийн технологийн дэд бүтэц маань тийм ч амин чухал биш байх шиг. Гэвч бидний амьдрал, ажил өдөр ирэх бүр технологи, интернэтээс хараат болж буй учраас ... дээрх шиг юм баймааргүй л байгаа юм. Нээрээ энэ тог тасарна гэдэг юмыг хэзээ мартах болоо, уг нь бараг мартагнаж байсан юмсан :)

Мэдээллийн технологийн ном хэрхэн сонгох вэ

Өнөөдөр хальт энэ тэрүүгээр хэсч яваан нэгэн залуу хэрхэн ном сонгох талаар зөвлөлгөө өгөхийг хүссэн байхыг олж уншлаа. Тэр залуу мэдээллийн технологиор сурдаг ба Amazon.com дээрээс ном захиалан унших хүсэлтэй байгаа боловч ямар ном сонгохоо мэдэхгүй байгаа бололтой. Сүүлийн хэдэн жилийн туршид цөөнгүй тооны ном уншиж, тодорхой хэмжээний туршлага хуримтлуулсан тул энэхүү туршлагаасаа хуваалцахаар шийдлээ.

Ямар нэг бараа үйлчилгээ авах гэж байгаа хүн юуны өмнө өөрөө юу хүсч байгаа тодорхойлох хэрэгтэй болдог. Номон дээр бас нэг шалгуур байдаг нь тэрхүү сэдвийнхээ талаар хэр зэрэг мэдлэгтэй гэдгээ бас дүгнэх хэрэгтэй болдог. Хэрэв та ямар нэг сэдвээр төдийлөн сайн мэдэхгүй бол O'Reilly-н In a nutshell эсвэл Cookbook гэсэн номнуудын уншаад ойлгохгүй л болов уу. Гэхдээ та өөрийгөө дутуу үнэлбэл нуршуу бас мэддэг зүйлээ уншиж байтал ном унших сонирхол чинь буурч, хүссэн мэдээллээ авч чадахгүй байж болох.

Надад ер нь O'Reilly-н номнууд таалагддаг, тэгээд ч номных нь нэрнээс хараад ямархүү түвшний ном бэ гэдгийг нь таах боломжтой байдаг. Хэрэв Learning .... гэсэн байвал анхлан сурагчдад бүр 0-с эхэлсэн дэлгэрэнгүй гарын авлага гэсэн үг, Programming ... гэсэн байвал тухайн хэлний эсвэл технологийн талаар тодорхой мэдлэгтэй хүмүүст зориулсан дэлгэрэнгүй гарын авлага, ... Cookbook гэсэн байвал танаас тодорхой хэмжээний мэдлэг шаардах ба тодорхой тооны асуудлыг шийдэх жор өгдөг, In a nutshell болохоор танаас нэлээн сайн ойлголт шаардах ба лавлаж харах зориулалттай, ямар нэг заавар эсвэл гарын авлага биш. За тэгээд Using ... гэвэл ямар нэг зүйлийг ашиглах талаар дэлгэрэнгүй, давгүй сайн гарын авлага, харин сүүлийн үед The Missing Manual гээд цуврал гарсан нь их таалагдсан. Энд бусад номнууд дээр төдийлөн байхгүй, хүмүүст хамгийн их хэрэгтэй зүйлсийг маш дэлгэрэнгүй гарын авлага болгож өгсөн байсан. Яг одоо санаж байгаа нь энэ хэд байна, та ч бас санаа оруулаарай. Нэрэндээ дээрх байхгүй номны танилцуулгыг уншихаас өөр арга байхгүй дээ.

Сүүлийн үед Apress, No Starch Press давгүй номнууд гаргадаг болсон байна лээ. Гэхдээ хараад байхнээ O'Reilly ашиг олон ангилахгүй харин ямар нэг зүйлийн эхлэлийг нэлээн сайн тавьж өгөхийг зорьж байх шиг санагдсан. No Starch Press нэлээн хүчээ аваад байгаа шүү. Addison Wesley болохоор илүү шинжлэх ухаан талаас нь илүү гүн гүнзгий зүйлс бичээд байх шиг санагдсан. Ер нь Addison Wesley-ийн ном тийм ч их уншиж байгаагүй бололтой. Wrox press гээд байгаа тэр нь бас хэд хэдэн ангилж гаргаад байх шиг. Pro to Pro гэхээрээ илүү мэргэжлийн, гүнзгий түвшинд байх шиг, гэхдээ л In a nutshell эсвэл Cookbook-г бодвол амархан ойлгогдохоор. Сүүлийн үед ихэвчлэн O'Reilly болон No Starch Press-ийн номнууд уншаад бас унших дуртай болоод байгаа. Бас for Dummies гээд ном байна, энэ болохоор энгийн хүнд ойлгомжтой байхаар бичсэн болохоор мэргэжлийн чиглэлээр суралцаж байгаа хүн уншвал нойр хүрэх аюултай, гэхдээ л 0-с эхэлж байгаа бол уншчихад илүүдэхгүй болов уу. Миний блогийн зочин та бүхэн ч гэсэн өөрийн туршлагаасаа хуваалцаач, энд зөвхөн миний л бодол, миний л туршлага юм шүү.

Amazon.com дээрээс юм сонгоход хялбар бас хэцүү. Таны сонирхож буй зүйлсийн тань талаар маш дэлгэрэнгүй мэдээллийг үзүүлнэ. Жишээ нь энэ номыг үзчихээд хэд нь худалдаж авсан, уншигчдын үнэлгээ бас сэтгэгдлүүд. Эдгээрээс нэлээн мэдээлэл авч болно. Хэцүү зүйл нь яг ижил төрлийн ном санал болгоод толгой эргүүлээд, сонголт хийхэд хэцүү болгоод байдаг талтай. Сүүлийн үед ч нэлээн туршлага суугаад байгаа шөө.

Web 2.0 ба хүний нийгэм

Хуульч Тэмүүжингийн "Үгс ..." гэх номыг саяхан нэгэн найзаасаа аваад өдөрт нэг нийтлэлийг нь уншаад бараг дуусч байна. Монголын нийгмийн амьдрал, болж буй үзэгдлүүдийн талаар жишээ иш үгээр егөөдөн өгүүлэх энэ ном амьдрал, нийгмийг үзэх миний үзлээс өөрөөр бичиж басхүү аливаа юмыг арай өөрөөр харах боломж олгож байгаа нь надад их таалагдсан. Номыг уншаад элдвийг бодож суухад интернэт бидний нийгэм, хувь хүний зан төлөвшилд хэрхэн нөлөөлдөг талаар уншсан минь санаанд орж та бүхэнтай хуваалцмаар санагдсан нь энэ.

Мэдээллийн технологи нь хүмүүс бидэнд аливаа юмыг хийх маш өргөн боломжийг олгож энэ нь бизнес, хүмүүсийн харилцаанд хүчтэй нөлөө үзүүлсээр байна. Өмнө нь бид мэдээлэл хайхдаа бараг бүх хуудас руу шагайж үздэг байсан бол одоо хэдхэн түлхүүр үг ашиглаад хайгаад олно. Юм хайх хоорондоо та өөр төрлийн мэдээлэл авах боломж хумигдаж байна. Энэ нь бүр хөгжөөд таны хайлтнаас таны юу сонирходог, ямар хүн болохыг тань тааж болохоос гадна таны сонирхолд нийцсэн зүйлийг санал болгоход ашиглаж байна. Google дээр та өөрийн хаягийг бүртгүүлээд нэвтэрч ороод хайсан бүгдийг тань Google хадгалж аваад дараа дараагийн хайлтанд ашиглана. Amazon.com бүр гайхалтай та нэвтэрч орсон ороогүй хамаа байхгүй таны хийсэн бүх үйлдлийг тань бүртгэж аваад таны хайгаад буй эсвэл холбогдолтой зүйлсийг санал болгохдоо ашиглана. За та тэгээд бараг бүх юмыг нь авмаар санагдана. Худалдаа хийсний дараа араас байнга захидал шийднэ, эндээ бас л миний сонирхолд нийцсэн зүйлсийг санал болгоно. Бас болоогүй өөртэйгөө ижил үзэл бодолтой, ижил юм сонирходог хүмүүстэй уулзах учрах ганц боломж нь ямар нэг дугуйлан эсвэл клуб байсан бол одоо арай л ондоо. Та өөрийгөө цор ганц, хосгүй эсвэл хэний ч сонирходоггүй зүйлийг сонирходог гэж боддог болно, гэхдээ та эндүүрч байна. Зүгээр л та өөртэйгөө ижил хүнийг олж чадахгүй л байсан байх. Харин одоо та хэсэгхэн хайлт хийхэд л хангалттай, "you are not alone" :). Юм хөгжөөд би өөрт хэрэгтэй зүйлсээ илүү богино хугацаанд илүү хялбар олох боломжтой болж байгаа нь сайн хэрэг. Гэвч ...

Сүүлийн жилүүдэд эрдэмтэд технологийн дэвшил нь бидний нийгэмд үзүүлэх нөлөөлллийг судалж зарим нэг дүгнэлтүүдийг хийсээр байна. Хамгийн энгийн хамгийн түгээмэлүүд нь мэдээллийн технологи, цахим шуудан, чат нь хүмүүсийн хоорондын халуун дулаан харилцааг хүйтрүүлж байна, хүн хүнтэйгээ харьцах, ойлголцох чадварыг алдагдуулж байна, зожигруулж байна гээд тоочвол дуусахгүй. Бас нэгэн сонирхолтой судалгаагаар хүмүүст сонирхлынх нь дагуу мэдээллийг гаргаж өгөх нь хэдийгээр тухайн хүний цагийг хэмнэх гээд сайн нөлөө их боловч тухайн хүнийг хэт өөрийн үзэлд итгэх эсвэл нэг зүйлд хэт автах гэх мэт сөрөг нөлөө үзүүлдэг болох нь тогтоогдсон байна. Ижил төрлийн хүмүүсээ хялбар хайж олох боломжтой байх нь энэ хандлагыг улам лавшруулна.

За дүгнэлтийг нь бичих гэсэн чинь нэг л болдоггүй ээ. Орхихоос

Даяаршил хэрэгтэй юу?

Саяханы нэг хичээл дээр төгрөгийг Монголд үйлдвэрлэх хэрэгтэй гэсэн санаанаас даяаршил, түүний давуу болон дутагдалтай талууд гээд ер нь даяаршил хэрэгтэй эсэх талаар ангиараа маргах нь тэр. Миний бодлоор төгрөгийг Монголд хэвлэхийн тулд өндөр технологиийг өндөр үнээр оруулж ирэх хэрэгтэй болно гэтэл жил хэдэн төгрөг шинээр хэвлэдэг бол? Ингэж бодохоор дээрх санаа нь үр ашиг муутай бараг үргүй зардал мэт санагдах учир өөрийн үзлийг хамгаалж маргаж эхэлнэ биз дээ. Тэгж байхаар тэр өндөр технологи нэвтэрчихсэн газар нь нарийн гэрээний дор хэвлүүлж байвал зардал мөнгө нь хямд. МХХТГ-ын дарга Сайханбилэг МТҮПаркийн хурлын танхимд явуулсан илтгэлдээ "монголчууд өөрийн гэсэн хиймэл дагуултай болно" гэсэн юм ярьж байсан нь дээрхийн адил шалтгаанаар нэг л буухгүй байгаам. Эхлээд нэг хиймэл дагуул худалдаж аваах эсвэл бүтээлгээд хөөргөчихөж болно, гэтэл тэрний системийг арчлаад аваад явчих чадвартай хүн энд хэд билээ, бас ямар нэг гэмтэл гарвал яах уу? Тэгж байхаар бас л нарийн гэрээний дагуу өөр нэг газрын хиймэл дагуул түрээслээд ашигласан нь дээр мэт. Ингэхэд бид бүгдийг өөрсдөө хийх хэрэг байдаг юм болов уу?

Үндэсний аюулгүй байдал энэ тэр гэх юм бол бүгдийг дотооддоо хийх нь зөв юм шиг. Гурилыг, шатахууныг гэх мэт стратегийн өндөр ач холбогдолтой бүтээгдэхүүнүүдийг бид өөрсдөө үйлдвэрлэх нь зөв. Гэвч бид бүгдийг чанартай хийж чадах уу? Даяаршиж буй дэлхийд бид зөвхөн хөршүүдтэйгээ харилцах, өрсөлдөх биш дэлхийн улс гүрэн бүртэй, бүр хүн бүртэй өрсөлдөж байгаа энэ үед хурд, чадвар, мэдлэг л илүү чухалд тооцогдох болсон. Гэтэл бид бүх зүйлийг сураад бүх зүйлээр өрсөлдөж амжих уу? Миний бодлоор үгүй. Үүнийхээ оронд бид нийлээд сайн ярилцаж, бодох хэрэгтэй. Юугаараа бусадтай өрсөлдөж, юугаараа хамтран ажиллах вэ гэдгийг. Энэтхэгчүүд ч мөн адил асуудалтай байгаа талаар Огоо бичиж байсан. Даяаршлын нэг зүйл бидэнд давуу бас дутагдалтай талуудыг авчирч байгаа энэ нь хэн юу хийж байгаа нь чухал биш харин шаардлагыг хангаж, чанартай, хурдтай хийх чухал. Манайх шиг жижиг орнуудыг хоолтой бас хоолгүй болгож буй нэг зүйл. Гэхдээ бидэнд боломж байна. Бид хэрэгтэй эсвэл хэрэггүй эсэх талаар ярих ямар ч үр ашиггүй, даяаршил бол зайлшгүй зүйл өөрөөр хэлбэл хаашаа ч зайлж чадахгүй. Хэрхэн зохицож амьдрах вэ гэдэг л асуудал. Энэ талаар Огоо маань Даяаршил дайсан уу нөхөр үү?Энэ бол маш том сэдвийн өчүүхэн хэсэг. Таны бодол?

2008 оны серверүүдийн найдвартай ажиллагаа

Серверийн үйдлийн системийн найдвартай байдлыг үйл ажиллагаа нь жилд хэр удаан зогсолт хийснээр тооцож гаргадаг. Yankee Group 2007 оноос 2008 хүртэлх серверийн үйлдлийн системийн найдвартай байдлын судалгааг гаргасан бөгөөд үүнд нь дэлхийн 27 орноос 700 гаруй хэрэглэгч оролцсон байна. Тэргүүн ялагчаар IBM AIX UNIX орсон бөгөөд жил зөвхөн 30 минутын зогсолт хийсэн байх юм. Линуксуудаас RHEL болон Novel SuSE тэргүүлж бөгөөд өмнөх жилийнхээсээ зогсолтоо 75%-р бууруулж 1 гаруй цаг болгож чадсан бол Windows 2003 энэ үзүүлэлтээ 25%-р нэмж жилд нийт 9 цаг зогсолт хийсэн байх юм. Энэ жилээс шинээр орсон Ubuntu 1 цаг гаруйн зогсолт хийж хүмүүсийг гайхшруулсан байна.

Мэдээлийн технологийн дэд бүтцийн найдвартай ажиллагаа чухалд тооцогдох болсон өнөө цагт серверүүдийн зогсолтгүй ажиллагаа маш чухал болоод байгаа. Доголдол гарахгүй, гарсан ч системийг зогсоолгүйгээр сэргээх боломж, үүнийг хийх чадвартай хүмүүс өндрөөр үнэлэгдэх болсон. Харин Монгол Улсын маань хувь ямар байна вэ? Миний бодлоор банк санхүүгийн салбараас бусад газар төдийлөн ач холбогдол багатай байх шиг. Хотын төвөөр тог тасрахад төд удалгүй бидний интернэт хаа сайгүй доголдсон тохиолдол саяхан. Бас зарим нэг ISP-уудын ажилчдын буруутай үйл ажиллагаанаас болоод "Уучлаарай санамсаргүй сүлжээг нь салгачихаж", "Тэжээлийг нь хөндийрүүлчихлээ", "Firewall дээр буруу юм заагаас хамаг юмыг чинь хаачихлаа" гэх хариултууд сонсогдох юм. Энэ хэр зохистой вэ? Гэтэл цаана чинь жилийн зогсолтыг минутаар тооцоод байна. Тог тасрах гэдэг үзэгдэл энд байсаар л байна, гэвч үүнд нь хэн ч хариуцлага хүлээдэггүй.

Virtualization and green computing

Ийм нэртэй илтгэлийг InfoSec 2008 дээр тавихаар санал өгсөн маань дэмжигдэж байх шиг байна. Яг таг баталгаажуулаагүй л байна. Манайд зохион байгуулагддаг цөөхөн мэдээллийн технологийн хурлуудын нэг болох InfoSec-д аль болох шинэлэг санаа танилцуулах, сонсогчдод бага ч болов цочироо өгөх зорилготой оролцдог билээ. Ноднин нээлттэй эхийн програм хангамж болон түүнийг ашигласнаар хэрхэн зардал хэмнэж болох талаар ярьсан шиг санагдаж байна. Харин энэ жилийн сэдвийг сонгох гэж нэлээн бодсоны эцэст энэхүү сэдвийг сонголоо.

Уг илтгэлдээ виртуализашн гэж юу болох, түүний ач холбогдлын талаар онолын болон практик зүйлс, тоонд тулгуурласан мэдээллүүд өгнө. Үүндээ OS virtualization, Paravirtualization, Full virtualization гэж юу болох, тэдгээрийн ялгаа. Virtualization ашигласнаар хэрхэн мөнгө хэмнэж басхүү серверүүдийнхээ хүчин чадлын бүрэн ашиглах уу? Энэ нь дэлхийн цаг уурын дулаарал, эрчим хүчний хомсдол хэрхэн нөлөөлөх талаар ярилцахаар шийдлээ. Гэхдээ илтгэл маань ямар нэг сонгосон технологи, бүтээгдэхүүн, үйлчилгээг сурталчлах, таниулах бус өмнө дурдаж байсанчлан зөвхөн шинэлэг байж болох санааг өгөх зорилготой. Эдгээр дээр өөр юу нэмж болох талаар саналаа хэлээрэй хүмүүсээ. Эсвэл бүр өөр шинэ гоё сэдэв?

Нэмэлт: InfoSec 2008 намар болтол хойшилсон гэнэ лээ шүү хүмүүсээ.