2006-07-05

Checksum гэж юу вэ?

Мэдээллийн, өгөгдлийн бүрэн бүтэн байдал маш чухал харин түүнийг өөрчлөгдөөгүй, найдвартай гараас ирсэн гэж яаж мэдэх вэ? Нэг юм татаж авлаа тэгсэн чинь ажиллахгүй байна эсвэл буруу ажиллаад байна гэсэн асуудлууд надаас хааяа нэг хүмүүс асууна.

Альваа өгөгдөл нь тодорхой битийн цуглуулгаад бүтэж байгаа нь мэдээж хэрэг, харин hash нь эдгээр битүүдийг математикийн аргаар боловсруулж яг тухайн битийн цуглуулгад таарах, дахин давтагдашгүй богино хэмжээний мэдээлэл буюу checksum үүсгэнэ. Тухайн файл ямар ч хэмжээтэй байж болно, 1 мегабайт эсвэл 1 терабайт харин нэгхэн бит өөрчлөгдөхөд тухайн мэдээлэл өөрчлөгдөнө. Хамгийн өргөн ашиглагдаж байгаа нь MD5 бас SHA-1. Эдгээрийг нээлттэй эхийн програм хангамжийн төслүүд маш өргөн ашигладаг, харин Windows-н орчинд бол бараг үгүй.

Альваа файлыг татаж авах гэхэд MD5, CHECKSUM гэж тэмдэглэсэн зүйл байвал тухайн файл гэмтэлгүй байхдаа яг ийм мэдээлэл гаргана гэж ойлгож болох нь. Татаж аваад заавал шалгах нь зөв, учир нь файл гэмтсэний улмаар буруу ажилласан, систем сүйтгэх, буруу ашиллах гэх мэт асуудлууд олон. MUUG сайтын татаж авах буланд хүснэгийн нэг баганад файлд хүрэх зам, харин нөгөөд нь checksum нь байна. Өөрөөр хэлбэл бүрэн татаж уу шалгахад хялбар болгож. Windows дээр md5summer гээд дажгүй програм байгаа, хэрэв та Total Commander ашигладаг бол түүнд бас байгаа. BSD ашигладаг бол md5, харин линукс тархацууд дээр md5sum гэсэн командуудаар шалгаж болно.

Та ямарваа нэг файл татахдаа checksum гэх зүйл байна уу шалгах хэрэгтэй, байвал татаж авчаад түүнтэй нь тулгаж харах хэрэгтэй. Танд зөвлөж байна.

ТАНЫ ФАЙЛ БҮТЭН БАЙГ

3 comments:

Unknown said...

Chinii helsen zuvluguuguur CentOS-oo shalgasan. Yamar ch gesen neg shine zuil zaaj ugsund ih bayarlalaa. Tegeed md5-iin talaar bytshan erel sural bolood ym unshij uzsen chini MD5-r generation hiigdsen 12f3ds5e4f8d9s2 geh met key-g butsaagaad "ganbaa" geed gargaad irdeg site bna lee shu... Tegeheer password-g tailah bol amarhan bolchihson yum shig ee... harin file-iin buren buten baidal-g bol shalgaad bhad asuudalgui yum bilee.

Г.Ганбат said...

MD5 аар кодлосон үгийг тайлдаг сайт ч бий, жижиг сажиг программууд ч бий. Гэхдээ олон тэмдэгттэй үгийг кодлосон бол бараг бүтэхгүй дээ. Тэдгээр хэрэгслүүд дээд тал нь 12 тэмдэгтийг л тайлах байх.

Jasper said...

Хэхэ одоо л ойлголоо баярлаа