Нээлттэй эхийн лицензүүдийн талаар

Нээлттэй эхийн хэдэн төслийн санаа тархинд минь байнга л эргэлдэж байдаг, үүнийхээ хажуугаар лицензийн асуудал бас бодогдоно. Үнэндээ бид байтугай ихэнх програм хангамжийн хэрэглэгчид лицензэд ямар заалт байдаг, ер нь юу байдаг талаар ч мэддэггүй гэсэн судалгаа байсан. Харин нээлттэй эхийн програм хангамжийн хувьд лицензийг зөв сонгох нь хөгжүүлэгчдийг татах, тэдний итгэлийг олох гэх мэт маш олон зүйлстэй нягт холбоотой байдаг учраас нээлттэй эхийн төсөл эхлүүлж буй хүн, баг бүрт лиценз нь ихэвчлэн асуудал үүсгэж байдаг болов уу. Өнөөдрийн байдлаар нээлттэй эхийн тодорхойлолтыг хангасан 50 гаруй лиценз байдаг гэсэн тоо байгаа, гэвч дийлэнх нээлттэй эхийн төслүүд GPL-г сонгон ашигладаг, бас миний санаж буй төслүүдэд их тохирох байх гэж бодоод байгаа. Ер нь Монгол Улсад зохиогчийн эрх, лиценз гэх мэт оюуны өмч болон түүний харилцааг зохиоцуулагч зүйлсийг илүү хүмүүст ойлгуулах, сурталчлах хэрэгтэй юм шиг. Програм хангамжийг хэн ч хуулж, хувилж болно, харин нээлттэй эхийн код л бол бүгд адилхан авч өөрчлөөд тэрийгээ дарчихаж болно гэж боддог юм уу хаашаа юм. Үүний эсрэг тэмцэх хэрэгтэй болов уу. Саяхан үзэж байтал патент, зохиогчийн эрх, лиценз гэдгийг товч тайлбартй, үүнээс гадна лицензүүдийг зургаар харьцуулсан Sun-н ажилтаны гарсныг үзлээ, таалагдсан. Бас өнөөдөрхөн үзэж байтал GPL нь өнөөдрийн линуксын хөгжил болон тархацад их нөлөөлсөн талаар David A. Wheeler-н блогийг уншлаа. Их сонирхолтой басхүү тоо баримж, жишээ зүйрлэл оруулсан бөгөөд ямар зорилгоор алийг нь ашиглавал зүгээр вэ гэсэн багахан зөвлөмж оруулжээ. Цаашид энэ талаар илүү судалж, блог бичих бодолтой байнам, учир нь энэ талаар монголчуудад илүү таниулж, мэдүүлэх шаардлага байна. Оюуны хөдөлмөр, өмчийг ойлгуулахгүй, хамгаалахгүйгээр оюуны өмчийг нэмэгдүүлэх, үнэлүүлэх боломж нь тун хомс юм.