Өгөгдөл олборлох нь

Сүүлийн жилүүдэд data mining буюу өгөгдөл (мэдээлэл) олзворлох талаар их яригдах болов. Товчхондоо бол талаар нэг тарсан мэдээллийг нэгтгэн цуглуулж, боловсруулж хэрэгтэй мэдээлэл гаргах талаар шинжлэх ухаан юм. Мэдээллийг нэгтгэн боловсруулах ямар чухал болохыг ойлгодог ч саяханы нэг жижиг төслийг хүртэл төдий л ач холбогдолгүй санагддаг байв.

Гол харлатал торгоё

Замын хөдөлгөөний дүрэм зөрчөөд эсвэл жолооны ард анхаарал болгоомжгүй байснаас болж осол гарган хэдэн цагаар хөдөлгөөнд саад учруулсан хүнийг 10000 төгрөгөөр торгох (хохирогчийн нөхөн төлбөр тусдаа) нь хэр оновчтой вэ? Зам ачаалалтай үед урсгал сөрж давхин бөглөөг, ачааллыг хэд дахин нэмж олон зуун хүний цаг, шатахууныг үрж буй жолоочид дийлэнх тохиолдолд ямар ч шийтгэл, хариуцлага хүлээхгүй эсвэл 5000 төгрөгөөр торгуулах нь хэр шударга вэ? Гэтэл өнөөдөр хаа хамаагүй машинаа тавих, эргэхгүй газраар эргэх, улаан гэрлээр явах гэх мэт хууль, дүрэм зөрчсөн үйлдлүүд хэвийн мэт үзэгдэх болжээ. Энэ явдал бүр гаарч замын хөдөлгөөний "хэт эрч чөлөө" болоход тун ойртож байна.

Нов ногоон "нээлттэй програм"

Өнгөрсөн сарын Мэдлэгийн Бямба Гараг өдөрлөг дээр маань цөөнгүй шинэ хүмүүс ирж суув. Өдөрлөг дууссаны дараагаар бөөндөө элдэв сэдвээр ярилцаж зогстол нэг шинэ залуу "Нээлттэй програм хэр ногоон бэ" гэсэн сонирхолтой асуулт тавьсан юм. Тухайн үед энэ асуултад товч хариулаад өнгөрсөн бөгөөд бага сага судалгаа хийгээд энэхүү блогийг бичиж байна.

Линукс 3.0?

Линукс цөм 2.6.39 хувилбар эцэслэн гарснаас хойш хэдхэн хоногийн дараа, хөгжүүлэгчид 2.6.40 хувилбар дээр ид ажиллаж байхад Линус Торвалдс нэгэн сонирхолтой санаа гаргав. Тэр нь одоо ажиллаж буй хувилбарыг 2.6.40 биш 2.8 эсвэл 3.0 гэж дугаарлах талаар юм. Энэ санаагаа баталгаажуулж ирэх хувилбарыг 3.0 гэж нэрлэх болсон талаараа саяхан зарлав. Яагаад ингэх болов?

Шүүмж: Залуу зохион бүтээгч нэвтрүүлэг

Би бээр өдөржин дэлгэц ширтэж суудаг ажилтай хүн болохоор орой хариад аль болох зурагт үзэхгүй байхыг хичээнэ. Гэвч суваг сольж мэдээ үзэхээс гадна "Залуу зохион бүтээгч" нэвтрүүлгийг үздэг юм. Анх хийж байгаа юм болохоор оролцогчдод ч, шүүгчдэд ч алдаа оноо байдаг ч ерөнхий утга, ач холбогдлыг нь бодохоор их гоё тул үзсээр л сууна. Анхны юмыг алдаа чимдэг гэдэг дээ. Харин өчигдрийн дугаарыг үзээд тэсэлгүй энэ блогийг тэрлэж сууна.

Үүлэнд итгэж болох уу

Үүл (cloud), үүлэн тооцоолол (cloud computing) гэдэг үгс сүүлийн хэдэн жил моодонд орж хаа саагүй яригдах болж. Бараг л амтай бүхэн "зардал бага", "өргөтгөхөд хялбар", "хязгаар үгүй" гэх мэтээр магтаж байна. Amazon компаний "үүл" үйлчилгээ саатсан, Wikileaks -ийн Ассанжийн мэдэгдэл зэрэг үйл явдлууд нь "үүл" гээчийг дахин нэг нягталж үзэхийг сануулсаар...

IPv4 ба IPv6

Сүүлийн хэд хоногуудад IPv4 гэгч зүйлийн нөөц дуусч IPv6 руу шилжих талаар мэдээ, блогууд хөврөх болов. Ер нь ямар асуудал үүсээд буйг ойлгоход дөхөм болох үүднээс IPv4, IPv6 гэж юу болох талаар товч өгүүлэхээр шийдлээ.

Мэдлэгийн бямба гараг

Өөрчлөлт: Болох газрыг өөрчилж, цагийг оруулав

Ийм нэртэй өдөрлөгийг линукс хэрэглэгчдийн бүлгэмээс зохион байгуулаад багагүй хугацаа өнгөрлөө. Бүлгэмийн гишүүд сурсан мэдсэн зүйлсээ бусадтай хуваалцах, бусдаасаа суралцах хүслээс төрсөн энэ өдөрлөг сар бүрийн сүүлийн бямба гарагт зохиогдөх бөгөөд сар ирэх бүр өргөжиж басхүү чанаржсаар байна. Гэхдээ мэдээж сайжруулах зүйлс бий.

Хүүхдүүд ба цахим ертөнц

Сүүлийн үеийн хүүхдүүд ямар адтай, шинийг хурдан сурч байгааг хүн бүр л гайхан ярьдаг. Аав ээж нь, эмээ өвөө нь ямар нэг техниктэй ажиллах учрыг олоогүй байхад бяцхан дүү нар минь аль хэдийн ашиглаад явж байдаг. Анх OLPC жижиг тооцоолуур авчихаад яаж онгойдог юм бол гэж хэсэг оролдож байсан, гэтэл дүү маань шууд л онгойлгосон. Хамаатны маань 4 настай хүүхэд одоо гар утас авахаараа тоглоомуудыг нь олоод, яаж тоглох учрыг нь хэнээр ч заалгахгүй тоглохыг нь яана. Яаж ингэдэг талаар надад үнэхээр ойлголт алга. Харин энэ талаар хийсэн судалгааны сонирхолтой үр дүнг хараад маш ихээр гайхав.

LibreOffice

Өчигдөрхөн LibreOffice гэх програмын анхны боловч 3.3 дугаартай хувилбар албан ёсоор гарлаа. Олон олон шинэ боломжууд бас олон олон алдааны засвар орсон байна. Гэтэл LibreOffice гэж яг юу вэ, OpenOffice.org -с ямар ялгаатай вэ гэсэн асуултууд хөвөрнө. Тиймээс үүнд товчоор хариулахыг оролдъё.

Явган аялал

Аав ээж маань яаж яваад ч юм явган аялдаг хүмүүстэй танилцаж долоо хоног бүр явдаг болоод бараг 2 жил болох гэж байна. Тэд өвөл, зун, цастай, бороотой, салхи шуургатай ялгалгүй явдаг юм. Харин миний хувьд ноднин намар, өвөр, хавар бас зун хэд хэдэн удаа явсан нь үнэхээр таалагдсан. Өвөл жавар тачигнаж цасаар шуурч байсан ч ой модонд нам гүм, маш тайван. Хавар мөс хайлж ус урсах чимээ, урь орж цэцэг навс ургаад ирэхээр их гоё. Жижир горхины дэргэд хэсэг суудагсан.

Зохиомол хөдөлгөөн

Нийгэм маань хөгжиж байна гэх юм. Үүний дүнд оюуны хөдөлмөр илүү үнэлэгдэж, бидний хийх ажил илүү олон цагаар суухыг биднээс шаардах боллоо. Оюуны хөдөлмөр хийх, өндөр цалин авах нь гоё ч бидний бие мах бодийг эрүүл байхад шаардлагатай хөдөлгөөн хийх боломжийг улам л хумьж байна. Энэ янзаараа мөнгөтэй ч илүүдэл жинтэй, эрүүл бус хүмүүс улам л нэмэгдэх хандлагатай. Мөнгөтэй ч эрүүл бус хүн аз жаргалтай байх нь юу л бол. Мөнгийг олж болно, харин эрүүл мэндийг эргүүлж авахгүй. Тиймээс эрүүл байя гэвэл өнөөдрөөс эхлээд хөдлөх шалтаг гаргаж "зохиомол" хөдөлгөөн хийх ёстой болох нь. Би "хөдлөөд" эхэлчихсэн, харин та?

Edubuntu

Мобиком корпорацийн "Моби тэмүүлэл" хөтөлбөрийн хүрээнд Баянзүрх дүүргийн 20 сургуульд 400 ширхэг тооцоолуур бэлэглэж юм байна. Хамгийн гол нь эдгээрийг бүгдийг нээлттэй програм хангамж буюу Edubuntu-р тоноглох юм. Бидний зарим нь энэ мэдээллийг хөөрч баярлан хүлээн авч байгаа бол зарим нь томоос том "Яагаад?" гэсэн асуулттай үлдэж байгаа нь мэдээж. Миний хувьд энэ асуултанд товчоор хариулахыг хичээе.

Баталгаа? Байхгүй ээ

Нээлттэй програм хангамжийн талаар ярихаар яаж ийж байгаад л "баталгаа" гээч зүйл рүү халтираад орчих юм. Нээлттэй програм нь "баталгаагүй", харин хаалттай нь "баталгаатай" гэж ирээд л ярина. Нээлттэй нь ч яахав угаасаа лиценз дээрээ ямар нэг асуудал үүсвэл зохиогч нь хариуцлага хүлээхгүй, эрсдэлээ хэрэглэгч үүрэх талаар оруулсан байдаг. Харин хаалттай нь яг ямар баталгаа өгдөг юм бэ?

Бид чадна, гэхдээ одоо биш

Би хувьдаа өөрийгөө их өөдрөг үзэлтэй гэж боддог. Монгол Улс маань өндөр хөгжилтэй орон болж бид сайхан амьдралтай болно гэдэгт бат итгэдэг. Үүнд нь өөрийнхөө чадах чинээгээр хувь нэмэр оруулахын төлөө ажилладаг. Гэхдээ цахим сонгуулийг бид зөв хийж чадахгүй, тиймээс хийх хэрэггүй.

Өнөөдөр яг үнэндээ технологийн хувьд бидний бүтээсэн зүйл бараг алга. Бидний хувьд технологийг маш сайн ашиглаж түүн дээр суурилсан бүтээлүүд зонхилж байна. Гаднаас авсан тоног төхөөрөмж дээр Windows суулгаад, MSSQL эсвэл Oracle гэх мэт ашиглаад энэ бүгд нь хэвийн, тасралтгүй ажиллана гэдэгт найдаж суудаг. Бид яг нарийн цаад ажиллагааг нь мэдэхгүй, асуудлаас хэрхэн сэргийлэх, гарлаа гэхэд хэрхэн шийдвэрлэх туршлага байхгүй. Хэрэв сүлжээ ашиглавал бас л өмнөх шигээ байхыг хүснэ. Энгийн хэрэглээнд бол байж болох л зүйл. Гэхдээ 4 жилд 1 олдох төрийн эрх барих нийт иргэдийн эрх, төрийг сонгох сонгуульд бол арай л биш юм.

Энэ бол зөвхөн өнөөдөр. Цөөн ч гэсэн чадварлаг инженерүүд байна, гадаадад сайн ажил хийж байна. Залуус маань ч шинийг эрэлхийлж, мэрийж, мөн сайн инженерүүдийн хэрэгцээ шаардлага ч өсөн нэмэгдэж байна. Өнөөдөр чадахгүй ч бид сурна, бид чаддаг болно. Үүний хурдасгуур нь нээлттэй мэдлэг юм.