Хэл шинжлэлийн хүн биш ч би зарим нэг талаар хуучин монгол бичиг рүүгээ шилжихийг дэмждэг ч эсэргүйцдэг ч. Өнөөг хүртэл түүхэндээ гээлгүй ашигласаар ирсэн, түүхэн мөн монголчууд бидний онцлогч нийцсэн байдлаар нь дэмждэг, гэвч дуудлага бичлэг хоёр зөрөөтэй байдгаас ашиглахад тийм ч тохиромжтой биш байдаг. Саяхан нэг хэл шинжлэлийн хүнтэй ярилцаж байхад шинэ бичгийн дутагдалтай, харин хуучин бичгийн давуу талыг нэгэн жишээн дээр үзүүлсэн юм.
Сурагчид зургаа дахин явуулав.
Энэ ганц өгүүлбэрт 4 утга байгаа юм. Сурагч хүнд эсвэл олон сурагч, зургаан удаа, эсвэл гэрэл зургийг дахин явуулсан. Харин ийм тодорхой бус байдал хуучин монгол бичигт гардаггүй гэх юм. Бичиг баримт, орчуулга, мэдээ бичиж байхад ийм тодорхойгүй, салаа утгатай зүйлс цөөнгүй тохиолддог. Бид хэрхэх вэ?
Мөн түүх, бичиг үсэг л тухайн улсыг тусгаар тогтносон, бие даасан улс болохыг илтгэдэг гэдэг, гэвч бид өргөтгөсөн Орос бичгийг ашигласаар. Өнгөрөгч 3-р сард Малайз улсад хуралд оролцоход Монголчууд өөрсдийн үсэг байхгүй Орос үсэг ашигладаг гэсэг үгийг сонсоод зэвүү, дургүй хоёр зэрэг хүрч байж билээ. БИД ӨӨРСДИЙН БИЧИГ ҮСЭГ, СОЁЛТОЙ УРТ УДААН ТҮҮХТЭЙ, ДЭЛХИЙГ ДОНСОЛГОЖ ЯВСАН ҮНДЭСТЭН Ч, УЛС Ч.
Ямар ч төрлийн босоо бичгийг GNOME дээр дэмждэг болгох ажлыг Maciej Katafiasz санаачлан Summer of Code-д өгснөөр тэднээс дэмжлэг аван ажиллаж эхэлсэн байна. Үүний мөрөөр судалснаар W3C нь CSS3 дээр босоо бичгийн дэмжлэгийг багтаахаар болсон ба энэ нь юникодын босоо бичгийг дүрслэх техникийн баримт дээр суурилсан байна. Хамгийн сонин нь Монголоос бусад босоо бичигнүүд хөндлөнгөөр болгоод асуудлыг түр ч атуйгай шийдсэн байх юм. Өнгөрөгч 2005 оны зун Google Summer of Code (SoC) гэх арга хэмжээг зуны турш санхүүжүүлж, зохион байгуулсан ба энэ нь оюутнуудыг зуны амралтыг үр дүнтэйгээр, нээлттэй эхийн програм хангамжуудыг сайжруулах, чанаржуулахад зориулах юм. Босоо бичгийн дэмжлэгийн талаар http://live.gnome.org/VerticalWritingForPango хаягаас, SoC-н талаар http://code.google.com/soc хаягаас дэлгэрэнгүй уншина уу.
Яагаад япон, хятад гэм мэт азийн улс орнууд хэцүү ч гэсэн өөрийн бичиг үсгийг авч үлдээд байна? Гэтэл бүр латин бичиг рүү шилжинэ, кирил үсгийг тоон төхөөрөмж дээр дүрсэлж, ашиглахад хүндрэлтэй байна гэнэ үү.
Гадаад хөгжүүлэгчдийн тусламжтайгаар GNOME дээр хуучин монгол бичгээрээ ямар ч асуудалгүй бичдэг болох бололтой. Би түүнтэй холбоо барьж, хамтран ажиллах саналыг тавьсан, тэрээр хүлээн авч Монгол бичгийг бүрэн дэмжүүлэх тал дээр хамтран ажиллах болохоо хэлсэн. Хамаг нөөц бололцоо, чадвараа дайчлан ажиллана, хуучин монгол бичгээ бүрэн дүүрэн эзэмших болно.
БИД ӨӨРСДИЙН БИЧИГ ҮСЭГТЭЙ АГУУ МОНГОЛЧУУД
1 comment:
Sain u?
www.mnbsd.org deer goy goy medeelluud oruuldagt chini yunii umnu bayarlaj yavdagaa helie, bas blog-oo idevhtei hutulj yavuulna gedegt chini itgej bna.
Huuchin mongol bichgiin tuhaid bol utga ilerhiileh tal deer yostoi gaihamshigtai. ovoo maani huuchin mongol bichig sain bichdeg bsan. baga saga yum zaalgaj bsan ch haramsaltai ni erdem medlegiig ni buren ulamjilan avch chadaagui de haramsaj yavdiin. Linux/Unix turliin system deer mongol bichig maani demjigddeg boloh yum bol hamgiin turuun mongol bichgeeree web hiinee.
Chamd Amjilt husie.
Post a Comment